Địa đạo Long Phước - Vũng Tàu

Vị Trí

Địa chỉ: 52, Long Phước, Bà Rịa - Vũng Tàu
Đặc điểm
Xã Long Phước thuộc thị xã Bà Rịa, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, cách trung tâm thị xã 7km về phía đông bắc. Do có vị trí chiến lược quan trọng về quân sự, chính trị và kinh tế nên Long Phước luôn là địa bàn tranh chấp quyết liệt giữa ta với địch suốt hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Trong những năm tháng ác liệt của chiến tranh, chính nơi đây đã hình thành hệ thống địa đạo nổi tiếng, một công trình sáng tạo độc đáo của chiến tranh nhân dân do Đảng ta lãnh đạo.

Khởi đầu từ phong trào đào hầm bí mật tại nhà ông Năm Hồi năm 1948, chi bộ Long Phước đã vận động nhân dân phát triển thành hệ thống địa đạo ở cả 5 ấp trong xã: ấp Đông, ấp Tây, ấp Nam, ấp Bắc và ấp Phước Hữu. Các cụm địa đạo được nối liền với nhau bởi đường xương sống, có hầm bí mật chứa lương thực dự trữ, các công sự chiến đấu để đánh trả địch. Đường địa đạo xương sống cách mặt đất 2-3m, lòng địa đạo cao 1,5-1,6m, rộng 0,6-0,7m, bảo đảm đi lại vận động khá dễ dàng. Tuyến địa đạo ấp Đông dài 360m có nhiều công sự chiến đấu, trạm cứu thương, kho vũ khí và lương thực.

Trong kháng chiến chống Mỹ, hệ thống địa đạo Long Phước được khôi phục và phát triển thành hệ thống liên hoàn vững chắc. Địa đạo được đào sâu xuống lòng đất tới 6m, đường xương sống mở rộng 0,7-0,8m, cao 1,6-1,8m, có nhiều cửa ngăn và lỗ thông hơi, nhiều ụ chiến đấu. Khu địa đạo ấp Bắc, ấp Tây dài tổng cộng 3,6km, hai bên phía trên mặt đất có giao thông hào, công sự chiến đấu, hầm chông, bãi mìn… là các bẫy tử địa với quân giặc.

Qua 27 năm (1948-1975) hình thành và phát triển - từ kháng chiến chống Pháp đến kháng chiến chống Mỹ - địa đạo Long Phước là nơi bám trụ đánh giặc kiên cường của lực lượng cách mạng, góp phần giữ vững căn cứ hoạt động của Khu ủy và các cơ quan Đảng, chính quyền từ tỉnh đến huyện, xã.

Dựa vào hệ thống địa đạo liên hoàn cùng với các ụ chiến đấu, quân và dân huyện Long Phước đã sát cánh cùng bộ đội C.445 (tỉnh) và C.20 (huyện) kiên cường chiến đấu giáng cho Mỹ-ngụy những tổn thất nặng nề. Điển hình là trận chiến đấu kéo dài 44 ngày đêm (từ 5/3 đến 11/4/1963) chống địch càn quét vào Long Phước, du kích xã và bộ đội địa phương đã gây cho địch nhiều thiệt hại, loại khỏi vòng chiến đấu 243 tên, phá hủy 12 xe M113. Ngày 25/3/1966, liên quân Mỹ - Úc và quân ngụy Sài Gòn có xe tăng, máy bay, pháo binh yểm trợ mở cuộc hành quân càn quét vào Long Phước hòng phá hủy hệ thống địa đạo, tiêu diệt lực lượng cách mạng. Nhưng chúng đã bị thất bại thảm hại trước sức chiến đấu kiên cường của lực lượng vũ trang tỉnh, huyện và quân dân Long Phước. Trong trận này, địch chết và bị thương 800 tên, 6 xe quân sự bị phá hủy. Vùng giải phóng của ta được giữ vững và mở rộng.

Từ năm 1974, nhờ khôi phục lại địa đạo, bố trí thành trận địa, nên lực lượng ta tuy ít nhưng vẫn liên tục đánh địch lấn chiếm vùng giải phóng dù chúng đông hơn gấp nhiều lần về quân số và được trang bị vũ khí hiện đại hơn hẳn, góp phần vào thắng lợi hoàn toàn của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước tháng 4/1975 trên quê hương Bà Rịa-Vũng Tàu.

Trải qua bao mưa bom, bão đạn, hủy diệt của quân thù, địa đạo và quân dân Long Phước vẫn đứng vững kiên cường, xứng danh vùng đất một thời đạn bom, vẫn được xem như “núm sữa” quan trọng nuôi dưỡng phong trào cách mạng tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu.

Tháng 1/1990, Nhà nước ta đã ra quyết định công nhận Di tích lịch sử địa đạo Long Phước. Tháng 2/1992, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã quyết định khởi công khôi phục và tôn tạo khu di tích địa đạo Long Phước, xây dựng phòng trưng bày lưu niệm di tích để giáo dục truyền thống cách mạng cho nhân dân và làm nơi tham quan của khách du lịch trong nước và quốc tế.

Đến với địa đạo Long Phước là thăm lại chiến trường xưa. Những chứng tích và di vật lịch sử sẽ gợi lên trong tâm tưởng du khách nét độc đáo của chiến tranh nhân dân. Ta sẽ hiểu vì sao một dân tộc nhỏ bé, nghèo nàn lại đánh thắng được những tên thực dân, đế quốc hùng mạnh. Hãy xuống lòng địa đạo để cùng sống lại những năm tháng hào hùng, bám trụ đánh giặc, chúng ta sẽ thấy những âm vang chiến thắng dường như còn dội trong lòng đất.

Quang Vân