Chùa Hưng Long- Phan Thiết

Vị Trí và đặc điểm
Chùa Hưng Long tọa lạc bên bờ sông Cà Ty thuộc phường Lạc Đạo, thị xã Phan Thiết. Năm Bính Ngọ 1906 Thành Thái thứ 8, dân làng xây dựng Chùa Hưng Long để thờ Phật bên cạnh Đình làng Lạc Đạo. Chùa Hưng Long trước đây là quản lý và thỉnh Thầy về trụ trì, vị trụ trì mà được thế hệ sau này biết đến đó là Hòa Thượng Tâm Hòa hiệu Thông Quang thuộc dòng Lâm Tế đời thứ 41. Ngài sinh năm Quí Sửu (1853) viên tịch ngày mùng 02 tháng chạp năm Quí Sửu (1913), thọ 60 tuổi. Mộ tháp được xây dựng bên cạnh Chùa, gần bờ sông Cà Ty. Năm 1983 do bờ sông bị lỡ, Ban hộ tự phải di dài cốt làm lễ Trà tỳ đem tro cốt thờ nơi bàn Tổ. Sau khi Hòa Thượng Tâm Hòa Viên tịch, Chùa do ban hộ tự trông nom hương khói.
Năm 1945 – 1955, Chùa là cơ sở hoạt động cách mạng vùng Thị xã Phan Thiết.

Chùa được xây dựng tường vôi, lớp ngói âm dương có cổ lầu được trang trí hoa văn rất đẹp. Trên nóc có lưỡng long tranh châu, ngôi Chùa tuy nhỏ nhưng vẫn còn mang dáng vóc cổ xưa, nằm bên cạnh Đình làng tạo thành một quần thể sinh hoạt tín ngưỡng của người dân Bình Thuận ngày xưa.
Chùa còn giữ được một Đại Hồng Chung cao 1 mét được tạo vào năm Duy Tân thứ 6 (1912), nhiều pho tượng Phật, Bồ Tát Thánh bằng đồng, gỗ rất có giá trị về mặt văn hóa. Chánh điện có 3 bức hoành phi ghi “Hưng Long Tự” do bổn tự và Từ Hưng Đại Sư tạo năm Tân Dậu, “Ngưỡng bằng Phật Lực”, Điều Ngự Giác Hoàng”, đặc biệt bức hoành phi “Hưng Long Tự” được chạm trổ tinh vi, sơn son thép vàng rất đẹp.
Chánh điện Chùa, gian giữ thờ Đức Bổn Sư Thích Ca Tầng dưới thờ 3 pho tượng Tam thân, Phật Di Lặc, Bồ Tát Quán Thế Âm bằng đồng (đây là những pho tượng cổ còn lại của Chùa). Hai bên tôn trí tượng Quán Thế Âm, Thế Chí. Tả hữu thờ Bồ Tát Địa Tạng, Ngọc Hoàng, Quan Thánh, Tiêu Diện Đại Sĩ và Hộ Pháp. Năm 1998 sư cô Như Phương cất thêm gian nhà Tổ liền sau Chánh diện.
Nhà Tổ thờ 2 pho tượng Tổ: Bồ Đề Đạt Ma và Tổ Hữu Đức. Di ảnh Tổ Hữu Đức và Long vị Chư Hòa Thượng.
+ Lâm Tế Chánh Tôn đời 34 húy Minh Phổ Phước Đề Hòa Thượng.
+ Lâm Tế Chánh Tôn đời 36 húy Tổ Truyền Liễu Nghĩa Hòa Thượng.
+ Lâm Tế Chánh Tôn đời 39 húy Thánh Trí Huệ Minh Đại Sư.
+ Lâm Tế Chánh Tôn đời 41 húy Thanh Hương Từ Tấn Đại Sư.
+ Lâm Tế Chánh Tôn đời 41 húy Tâm Hòa Thông Quang Hòa Thượng.
Năm 1978, đạo hữu Bùi Nhung truyền pháp danh Tâm Thọ và Ban hộ tự trùng tu lại Chùa, đến năm 1984 tu sửa lại Chánh điện sơn thếp tượng Phật.
Năm 1987, Sư cô Thích Nữ Như Phương từ Chùa Bình Quang về trụ trì Chùa cho đến nay. Sư cô Như Phương tiếp tục tu bổ, sửa lại Tăng phòng, dựng tượng đài Quán Thế Âm, xây thêm nhà Tổ và một số công trình phụ tạo cho ngôi Chùa Hưng Long trở nên khang trang thanh tịnh như hôm nay.
Chùa Hưng Long tuy nhỏ, nằm khiêm tốn bên bờ sông Cà Ty nhưng nó gắn chặt với tâm hồn của nhân dân và Phật tử địa phương trải qua những thời kỳ kháng chiến của dân tộc.
Nguồn: Chùa Phật Ấn